Welke verblijfsstatuten staan in welk register?

Het Rijksregister bestaat uit verschillende registers: 

1. Het bevolkingsregister bevat de gegevens van de Belgische personen en de meeste vreemdelingen die na 5 jaar vast in België verblijven.
2. Het vreemdelingenregister bevat de gegevens van de meeste vreemdelingen de eerste 5 jaar van hun wettelijk verblijf in België.
3. Het wachtregister bevat de personen die een verzoek om internationale bescherming indienden en hun familieleden, Unieburgers die een verklaring tot inschrijving hebben gedaan en personen met een N kaart.
4. Het consulair register bevat de Belgen die ingeschreven zijn bij een Belgisch consulaat of een Belgische ambassade in het buitenland.
5. Het register van het EEG-protocol bevat het personeel van de Europese Unie.
6. Het register van de niet-residenten bevat de niet-verblijfhouders die vermeld zijn in een Belgische akte van de burgerlijke stand.

De personen ingeschreven in het Rijksregister hebben een rijksregisternummer dat bestaat uit 11 cijfers. De eerste 6 cijfers stellen een geboortedatum voor. 

Het Rijksregister bevat allerlei gegevens in genummerde 'informatietypes' (IT): bijvoorbeeld IT 001 (gemeente van verblijf), IT 202 (reden van verblijf), IT 210 (type register), IT 195 (verblijfsdocument),...

Daarnaast bestaan ook de KSZ-registers (Kruispunt Sociale Zekerheid-registers). Eén van de KSZ-registers is het BIS-register: personen met een link met België maar zonder rijksregisternummer krijgen een bis-nummer. Het gaat bijvoorbeeld om personen met sociale zekerheidsrechten in België die geen inschrijving in het Rijksregister hebben (bijvoorbeeld grensarbeiders).

In het bevolkingsregister staan

• Unieburgers met duurzaam verblijf. Zij hebben een E+ kaart of EU+ kaart.
• Gevestigde derdelanders. Zij hebben een C kaart of een K kaart. 
• Derdelanders met het statuut van langdurig ingezetene in België. Zij hebben een D kaart of L kaart. 
• Derdelanders die in België verblijven op basis van gezinshereniging met een Belg of een Unieburger en die een duurzaam verblijf hebben. Zij zijn houders van een F+ kaart.
• Begunstigden van het terugtrekkingsakkoord van het Verenigd Koninkrijk uit de EU die een duurzaam verblijf hebben. Zij zijn houders van een M kaart met vermelding 'duurzaam verblijf'.

Inschrijving in het bevolkingsregister

Een inschrijving in het bevolkingsregister gebeurt door de gemeente, op basis van het verblijfsstatuut en na woonstcontrole van het verblijfsadres door de wijkagent. Vreemdelingen zijn altijd eerst ingeschreven in het vreemdelingenregister vooraleer zij kunnen overgeschreven worden naar het bevolkingsregister. 

Het bevolkingsregister en het vreemdelingenregister samen worden de 'bevolkingsregisters' genoemd.

In het vreemdelingenregister staan

• Personen met een tijdelijk of beperkt verblijf. Zij hebben een A kaart. 
• Personen met een onbeperkt verblijf. Zij hebben een B kaart. 
• Bepaalde personen in procedure met een attest van immatriculatie (AI) of oranje kaart: 
  • derdelands gezinshereniger
  • derdelands student
  • aanvrager medische regularisatie (9ter), na de ontvankelijkheidsbeslissing
  • slachtoffer mensenhandel en mensensmokkel, 
  • niet-begeleide minderjarigen
• Bepaalde personen in procedure met een bijlage 15 (met aangekruist vakje 1, 2, 4, 5, 6 of 9).
  • Aanvraag tot inschrijving of wachten op afgifte verblijfsdocument (art. 119 Verblijfsbesluit) (eventueel na woonstcontrole)
• Unieburgers die voor een verblijf van meer dan 3 maanden naar België komen. Zij zijn houders van een E kaart of een EU kaart.  
• Derdelanders die in België verblijven op basis van een recht op gezinshereniging met een Belg of Unieburger. Zij zijn houders van een F kaart. 
• Hoogopgeleide werknemers uit derdelanden met een Europese blauwe kaart. Zij hebben een H kaart of blauwe kaart. 
• Intra-Corporate Transferees. Zij hebben een I kaart.
• Mobile Intra-Corporate Transferees. Zij hebben een J kaart. 
• Begunstigden van het terugtrekkingsakkoord van het Verenigd Koninkrijk uit de EU. Zij hebben een M kaart. 

Let op: met een bijlage 35 (behalve voor verzoekers om internationale bescherming) word je geschrapt uit het Rijksregister. Dit op vraag van Dienst Vreemdelingenzaken (Omzendbrief van DVZ van 30 augustus 2013). 

Inschrijving in het vreemdelingenregister

Een inschrijving in het vreemdelingenregister gebeurt door de gemeente, op basis van het verblijfsstatuut, en na woonstcontrole van het verblijfsadres door de wijkagent. 

In het wachtregister staan

• Verzoekers om internationale bescherming. Bij het indienen van het verzoek ontvangen zij een bijlage 26 (of een bijlage 26quinquies bij een volgend verzoek) en registreert DVZ hen in het wachtregister. 
  In afwachting van de registratie van de effectieve verblijfplaats, schrijft DVZ de verzoeker fictief in op het adres van DVZ, voor maximaal 6 maanden. Wanneer de verzoeker na die tijd nog steeds niet ingeschreven is bij de gemeente waar die verblijft, schrapt DVZ de verzoeker uit het wachtregister. De ambtshalve schrapping beëindigt de lopende asielprocedure niet. 
• Grensarbeiders die begunstigden zijn van het terugtrekkingsakkoord van het Verenigd Koninkrijk uit de EU. Zij hebben een N kaart.
• Een Unieburger die bij de gemeente een verklaring van inschrijving aanvraagt zal tijdelijk ingeschreven worden in het wachtregister tot de woonstcontrole plaatsvindt. Als die positief is, zal de Unieburger in het vreemdelingenregister ingeschreven worden. Anders voert men de Unieburger ambtshalve af van het wachtregister. Sinds 15 februari 2024 kan de gemeente een Unieburger die nalaat een verklaring van inschrijving aan te vragen, ambtshalve inschrijven in het wachtregister op het adres van zijn verblijfplaats (lees meer in ons nieuwsbericht van 9 februari 2024).  

Inschrijving in het wachtregister

Bij een verzoek om internationale bescherming gebeurt de inschrijving in het wachtregister niet door de gemeente maar door DVZ. De inschrijving gebeurt op  het moment van de indiening van het verzoek, dus niet na woonstcontrole. De gemeente moet daarna wel het feitelijk verblijfsadres van de betrokkene in het wachtregister invoeren of wijzigen.   

Voor Unieburgers en grensarbeiders is de gemeente bevoegd voor de inschrijving.