De wet van 3 december 2005 en de omzendbrief van 16 januari 2006 vereenvoudigden de formaliteiten voor een huwelijksaangifte. Daardoor kan de ambtenaar van de burgerlijke stand in veel gevallen zelf de nodige documenten opvragen.

Geboorteakte

Jij en je partner moeten in principe een uittreksel voorleggen van je geboorteakte. De ambtenaar gaat eerst zelf na of de geboorteakte is opgenomen in de DABS. Indien de geboorteakte niet is opgenomen, maar wel in België is opgemaakt of reeds werd overgeschreven, dan vraagt de ambtenaar eerst aan de bevoegde ambtenaar om de geboorteakte op te nemen in de DABS, zodat hij ze op die manier kan raadplegen. Is de geboorteakte niet op deze manier beschikbaar omdat ze bijvoorbeeld in het buitenland werd opgesteld en nog niet in België is voorgelegd geweest, dan moet je zelf een uittreksel voorleggen. 

Kan je geen geboorteakte voorleggen (omdat je bijvoorbeeld je land ontvlucht bent), dan zijn er verschillende oplossingen mogelijk:

- Je kan aan de familierechtbank vragen om je ontbrekende geboorteakte te vervangen. De vernietiging of het verlies en de inhoud van de akte kan je bewijzen door geschriften, door andere authentieke bronnen of door getuigen. Je kan hiervoor, eventueel met behulp van een advocaat, een verzoekschrift indienen bij de familierechtbank (artikel 27 en 35 Burgerlijk Wetboek). Als de familierechter de vervanging toelaat, spreekt hij een vonnis uit dat in de plaats van de geboorteakte zal gelden in België. Dat vonnis blijft geldig en kan worden gebruikt in alle situaties dat je je geboorteakte moet voorleggen in België. Daarom is deze oplossing de meest aan te raden optie.

- Je kan beroep doen op de cascaderegeling van art. 164/3 tot 164/6 bis Burgerlijk Wetboek. De cascaderegeling voorziet het volgende:

  • Kan je je geboorteakte niet bekomen? En ben je geboren in Afghanistan, Somalië, Zuid-Soedan of de enclave Cabinda in Angola? Dan kan je je geboorteakte vervangen door een geboorteattest. 
  • Ben je niet geboren in Afghanistan, Somalië, Zuid-Soedan of de enclave Cabinda in Angola, óf kan je geen geboorteattest bekomen? En kan je de onmogelijkheid of de zware moeilijkheden aantonen? Dan kan je terugvallen op een akte van bekendheid.
  • Kan je ook geen akte van bekendheid bekomen en kan je de onmogelijkheid aantonen? Dan kan je terugvallen op een beëdigde verklaring.

Een akte van bekendheid of een beëdigde verklaring gelden alleen voor het aangaan van het huwelijk. Als je later opnieuw je geboorteakte zou nodig hebben, moet je opnieuw een procedure voeren. 

Bewijs van identiteit

Jij en je partner moeten je identiteit bewijzen. In principe doe je dat met een identiteitskaart of een paspoort. Kan je geen identiteitskaart of paspoort voorleggen, dan kan de ambtenaar van de burgerlijke stand elk ander document aanvaarden dat je identiteit bewijst. Bijvoorbeeld een rijbewijs of laissez passer met foto. Er moet altijd een foto staan op het voorgelegde identiteitsbewijs. Tenzij die eis onredelijk zou zijn.

Bewijs van nationaliteit

Je kan dit document opvragen in je land van herkomst.

Ben je ingeschreven in het bevolkings- of vreemdelingenregister? Dan kan de ambtenaar van de burgerlijke stand deze gegevens zelf opzoeken in het Rijksregister en als bewijs toevoegen aan het dossier. Tenzij de ambtenaar vindt dat de informatie in het Rijksregister niet correct is, onvolledig of niet bijgewerkt. Dan zal hij toch een bewijs van nationaliteit vragen. De soepele bewijsregeling geldt niet als je ingeschreven bent in het wachtregister.

Bewijs van ongehuwde staat

Jij en je partner moeten bewijzen dat je ongehuwd bent. Je kan onmogelijk een huwelijksaangifte doen als jij of je aanstaande echtgenoot nog in een echtscheidingsprocedure zit.

In principe bewijs je je ongehuwde staat met een attest van ongehuwdheid uit het land waarvan je de nationaliteit hebt.

Was je vroeger al gehuwd? Dan bewijs je je ongehuwde staat door een bewijs voor te leggen van de ontbinding of nietigverklaring van je vorig huwelijk. Als de (laatste) echtscheiding of nietigverklaring in België uitgesproken of overgeschreven werd, zal de ambtenaar van de burgerlijke stand dat bewijs zelf opvragen via de DABS.

Ben je ingeschreven in het bevolkings- of vreemdelingenregister? Dan kan de ambtenaar van de burgerlijke stand deze gegevens zelf opzoeken in het Rijksregister en als bewijs toevoegen aan het dossier. Tenzij de ambtenaar vindt dat de informatie in het Rijksregister niet correct is, onvolledig of niet bijgewerkt. Bijvoorbeeld bij een lopend onderzoek naar de ontbinding van een vorig huwelijk. In dat geval zal hij toch een bewijs van ongehuwde staat vragen. De soepele bewijsregeling geldt niet als je ingeschreven bent in het wachtregister.

Als je werkelijk geen bewijs van ongehuwde staat uit je land van herkomst kan voorleggen, kan je andere feitelijke bewijzen voorleggen aan de ambtenaar van burgerlijke stand. Deze kan andere feitelijke bewijzen beoordelen en aanvaarden 

Bewijs van inschrijving of bewijs van je verblijfplaats in België

Je moet het bewijs leveren van je inschrijving in het bevolkings-, vreemdelingen- of wachtregister of een bewijs van je actuele verblijfplaats. Als noch jij of je partner de Belgische nationaliteit hebben, en geen van beide zijn ingeschreven in het rijksregister, moet je ook bewijzen dat jij of je partner je gewone verblijfplaats in België hebt sinds meer dan drie maanden.

Ben je ingeschreven in het bevolkings- of vreemdelingenregister? Dan kan de ambtenaar van de burgerlijke stand deze gegevens zelf opzoeken in het Rijksregister en als bewijs toevoegen aan het dossier. Tenzij de ambtenaar vindt dat de informatie in het Rijksregister niet correct is, onvolledig of niet bijgewerkt. Dan zal hij toch een bewijs van inschrijving of van verblijfplaats vragen. De soepele bewijsregeling geldt niet als je ingeschreven bent in het wachtregister.

Ben jij, noch je partner, Belg zijn of ingeschreven in het Rijksregister en is jullie actuele verblijfplaats in België, dan moet je ook nog bewijzen dat je je gewone verblijfplaats in België hebt sinds meer dan 3 maanden. Dat bewijs kan je leveren met alle mogelijke bewijsmiddelen. Bijvoorbeeld met een vliegtuigticket, betaling van huurgelden, bewijs van administratieve formaliteiten bij de overheden of een verslag door de wijkagent.

Toestemming van je afwezige aanstaande echtgenoot

Normaal gebeurt een huwelijksaangifte door de beide aanstaande echtgenoten. Wil je de huwelijksaangifte alleen doen? Dan moet je een gelegaliseerd schriftelijk bewijs voorleggen waarin de afwezige aanstaande echtgenoot instemt met de aangifte. Dat hoeft geen volmacht te zijn. Een zelfgeschreven verklaring van de afwezige echtgenoot met zijn gelegaliseerde handtekening is voldoende. De legalisatie van de handtekening kan gebeuren door een plaatselijke ambtenaar of notaris die daarvoor bevoegd is. 

Akte van gewoonterecht (certificat de coutûme)

Alleen de vreemde partner moet dit document voorleggen. Het is een authentiek document uit zijn land van herkomst waarin de voorwaarden staan vermeld om te kunnen huwen volgens zijn nationale recht. Het document moet de ambtenaar van de burgerlijke stand toelaten om na te gaan of de vreemde partner voldoet aan de voorwaarden om te huwen, die op hem van toepassing zijn. Soms zoekt de ambtenaar van burgerlijke stand ook zelf de inhoud van het toepasselijke recht op. Erkende vluchtelingen hoeven ook geen akte van gewoonterecht voor te leggen aangezien op hun het Belgische recht van toepassing is. 

Andere documenten

Daarnaast kan de ambtenaar van de burgerlijke stand elk ander document vragen dat hij noodzakelijk vindt om te kunnen nagaan of je voldoet aan de wettelijke voorwaarden om te huwen (bijvoorbeeld een eventuele ontheffing van de leeftijdsvereiste door de jeugdrechtbank). Vraagt de ambtenaar dat je nog een andere akte van de burgerlijke stand voorlegt? Als de akte in België opgemaakt is of overgeschreven werd, zal hij het bewijs zelf opvragen.

Extra informatie