Verplichte identificatie van gebruikers van prepaid-kaarten voor mobiele communicatie

Sinds 17 december 2016 kan men in België geen anonieme prepaid simkaarten meer verkopen. Elk nummer moet gekoppeld worden aan een fysiek persoon. Wie nog een anonieme kaart gebruikt, heeft tot 7 juni 2017 tijd om zich te identificeren. Daarna deactiveert de operator de kaart. Voor vreemdelingen die (nog) niet over een elektronische verblijfskaart beschikken, kunnen er zich problemen voordoen.

Mobiele operatoren moeten prepaid-klanten identificeren

Met het verbod op anonieme prepaidkaarten wil de overheid de mogelijkheden om anoniem te communiceren inperken. De maatregel kadert in de strijd tegen terreur en criminaliteit. De wetgever paste hiervoor de wet van 13 juni 2005 betreffende de elektronische communicatie aan. Voor de uitvoeringsmodaliteiten is een nieuw koninklijk besluit opgesteld: Koninklijk besluit van 27 november 2016 betreffende de identificatie van de eindgebruiker van mobiele openbare elektronische communicatiediensten die worden geleverd op basis van een voorafbetaalde kaart.

De identificatieplicht is van toepassing op alle in België te koop aangeboden prepaidkaarten. Ook door buitenlandse ondernemingen. Maar het blijft wel nog mogelijk om met een prepaidkaart die in het buitenland gekocht is anoniem in België te bellen.

Om de identificatie in de vele verkoopspunten zo vlot mogelijk te laten verlopen, ontwikkelden de mobiele operatoren apps en webapplicaties. Ze sturen ook sms’jes naar mensen met een anonieme prepaidkaart om hen uit te leggen wat ze moeten doen. BASE trekt met een camper het land rond om hun prepaidklanten te registreren.

Hoe gebeurt de identificatie?

Het koninklijk besluit biedt de mobiele operatoren de keuze uit verschillende identificatiemethoden.

Er zijn vier mogelijkheden:

1. Verificatie van de identiteit in aanwezigheid van de klant in een verkooppunt

In dit geval kan de koper zich identificeren aan de hand van een:

    • Belgische identiteitskaart
    • elektronische vreemdelingenkaart
    • identiteitskaart van een lidstaat van de Europese Unie
    • paspoort
    • document dat het rijksregisternummer vermeldt
    • document dat het Bis-nummer van de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid vermeldt
    • officieel vervangattest voor één van de bovenstaande documenten

Al deze documenten moeten origineel, leesbaar en geldig zijn.

De mobiele operatoren mogen bij deze identificatiemethode geen documenten uit de lijst hierboven uitsluiten. Ze kunnen een attest van immatriculatie of een bijlage 35 dat het rijksregisternummer vermeldt, dus niet de facto weigeren.

2. Door de koper van de prepaidkaart te identificeren als een reeds gekende klant

3. Online-identificatie

Dat kan bijvoorbeeld via een Belgische identiteitskaart, een elektronische vreemdelingenkaart of een buitenlandse elektronische identiteitskaart.

4. Elektronische betalingstransactie (vb met een bankkaart)

Mobiele operatoren moeten hun klanten minstens één van deze identificatiemogelijkheden aanbieden. Ze zijn dus niet verplicht om ze allemaal te voorzien. Wie geen elektronische vreemdelingenkaart heeft, zal bijgevolg geen prepaidkaart kunnen kopen bij een mobiele operator die enkel de mogelijkheid biedt om zijn klanten online met een elektronische kaart te identificeren.

Bij een mobiele operator die als identificatiemethode enkele een online betaling aanvaardt, zal je geen prepaidkaart kunnen kopen als je geen bankrekening hebt. Je kan in zo’n geval de mobiele operator niet verplichten om bv je paspoort te aanvaarden. Heb je nog een anonieme prepaidkaart van deze operator? Gebruik dan de kaart op voor 7 juni 2017.

Kan je een kaart kopen voor iemand anders?

Een geïdentificeerde gebruiker mag zijn prepaidkaart niet aan iemand anders afstaan, behalve wanneer het gaat om:

  • ouders, grootouders, kinderen, kleinkinderen, broers of zussen
  • echtgeno(o)t(e) of persoon met wie een verklaring van wettelijk samenwonen is afgelegd
  • de voogd
  • een derde die zich vooraf bij de mobiele operator heeft geïdentificeerd
  • natuurlijke personen die diensten verricht voor de rechtspersoon die de kaart heeft aangekocht

Behoudens tegenbewijs wordt de geïdentificeerde persoon geacht zelf de prepaidkaart te gebruiken. Als er een onderzoek wordt ingesteld, zal de geïdentificeerde persoon als eerste aangesproken worden.