Nieuwe instructies over reisdocumenten voor niet-Belgen
Erkende vluchtelingen, erkende staatlozen en andere vreemdelingen die evenmin een paspoort van hun eigen overheid kunnen krijgen, kunnen onder bepaalde voorwaarden een reisdocument krijgen van de Belgische overheid. Je vraagt een reisdocument voor vreemdeling aan bij de provinciale paspoortdienst.
De FOD Buitenlandse Zaken vernieuwde zijn instructies inzake Belgische reisdocumenten voor niet-Belgen op 20 mei 2015. Deze instructie trad in werking op 1 juni 2015.
De nieuwe omzendbrief herneemt grotendeels de instructies van de oude omzendbrief van 26 september 2013 ter zake, en bevat enkele verduidelijkingen over subsidiair beschermden en erkende staatlozen.
Subsidiair beschermden
Subsidiair beschermden moeten in principe een attest van het Commissariaat-generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen (CGVS) voorleggen waaruit blijkt dat de betrokkene subsidiaire bescherming geniet en dat hij geen nationaal paspoort of reisdocument kan krijgen.
Dat attest is niet vereist wanneer de betrokkene behoort tot bepaalde categorieën vreemdelingen, waarvan de FOD Buitenlandse Zaken aanneemt dat ze geen nationaal paspoort of reisdocument kunnen krijgen. Met name:
- Somaliërs,
- vluchtelingen erkend door een ander land,
- Tibetanen,
- en personen van Palestijnse oorsprong.
Erkende staatlozen
Uit de nieuwe omzendbrief blijkt dat erkende staatlozen met een beperkt verblijfsrecht (in tegenstelling tot subsidiair beschermden) volgens de FOD Buitenlandse Zaken nog steeds geen aanspraak kunnen maken op een bijzonder reisdocument.
Dit is juridisch betwistbaar. Het Staatlozenverdrag van 28 september 1954 verplicht de landen die het ondertekend hebben, waaronder België, een reisdocument af te leveren aan erkende staatlozen die rechtmatig (dus ook op basis van een beperkt verblijfsrecht) op hun grondgebied verblijven. De rechtbank van eerste aanleg van Brussel vonniste op 28 juni 2013 ook in die zin.
Volgens de omzendbrief kunnen erkende staatlozen wel aanspraak maken op een reisdocument voor staatlozen wanneer ze een verblijfsrecht genieten:
- van onbeperkte duur,
- of van beperkte duur op basis van subsidiaire bescherming.