Melding ontbreken limosa-1 formulier compatibel met vrij verkeer van diensten

Een Belgische ontvanger van diensten van een gedetacheerde werknemer moet nagaan of de limosa-meldingsplicht gebeurd is. Hij moet ook melden bij de sociale zekerheid wanneer de limosa-melding níet gebeurd is.

Over die laatste regel sprak het Hof van Justitie zich uit, in een arrest van 3 december 2014. Volgens het Hof is het een belemmering van het vrij verkeer van diensten, die echter niet strijdig is met het Europese recht. De belemmering kan immers gerechtvaardigd zijn door een ‘dwingende reden van algemeen belang’. De nationale rechter moet nagaan of het middel geschikt is voor dat doel, en of het daarmee evenredig is. Gezien de verantwoording van de limosa-meldingsplicht is deze wellicht compatibel met het vrij verkeer van diensten.

Limosa-meldingsplicht

Wanneer een gedetacheerde werknemer in België diensten wil komen verrichten, moet die daar vóór de start van de tewerkstelling melding van maken bij de Belgische autoriteiten. Dat is de limosa-meldingsplicht. Het limosa-1 formulier is het bewijs van die melding. De dienstverrichter, dit is de gedetacheerde werknemer, legt het limosa-1 formulier voor aan de ontvanger van de diensten in België voordat hij er begint te werken.

Controle van de meldingsplicht

Wanneer de gedetacheerde werknemer het limosa-1 formulier niet kan voorleggen aan de Belgische klant, wil dat zeggen dat de voorafgaande melding niet gebeurd is. De Belgische klant moet het ontbreken van die melding dan op zijn beurt elektronisch melden bij de sociale zekerheid. Over deze laatste controle en meldingsplicht stelde de correctionele rechtbank van Mechelen een prejudiciële vraag aan het Hof van Justitie: is de meldingsplicht door de Belgische ontvanger van diensten een belemmering van het vrij verkeer van diensten? Is die melding met andere woorden strijdig met artikel 56 en 57 VWEU, die een belemmering van het vrij verkeer van diensten binnen de EU verbieden?

Beslissing van het Hof van Justitie

Het Hof besliste in zijn arrest van 3 december 2014 dat de meldingsplicht die op de Belgische afnemer van diensten rust, wanneer de gedetacheerde werknemer geen limosa-1 formulier kan voorleggen, een belemmering is van het vrij verkeer van diensten (artikel 56 en 57 VWEU). Toch is de meldingsplicht niet strijdig met het Europese recht. Tenminste, als de regeling gerechtvaardigd wordt door ‘een dwingende reden van algemeen belang’: bescherming van de werknemers, voorkoming van oneerlijke concurrentie, van fraude, of van sociale dumping, … En als de maatregel niet verder gaat dan noodzakelijk.

Het is aan de verwijzende, nationale rechter om na te gaan of het middel (de melding van het ontbreken van het limosa-1 formulier) geschikt is voor en evenredig is met het doel (bescherming van bovenvermelde belangen).