Retributie voor verblijfsaanvraag

In het kort

Voor bepaalde verblijfsaanvragen moet je een retributie betalen. Dat is de administratieve kost voor de behandeling van je aanvraag door Dienst Vreemdelingenzaken (DVZ). Sommige vreemdelingen zijn vrijgesteld van die retributie.

Welke verblijfsaanvragen en welk bedrag?

Voor aanvragen op basis van artikel 9 Vw betaal je 229 euro sinds 1-1-2024 (220 euro van 1-1-2023 tot 31-12-2023).

Het gaat om de volgende gevallen: 

  • verblijfsaanvraag om aan een privé-onderwijsinstelling te studeren
  • verblijfsaanvraag als zelfstandige met een beroepskaart of vrijstelling
  • verblijfsaanvraag om humanitaire redenen
  • aanvraag van een terugkeervisum

Opgelet! Begunstigden van de associatieovereenkomst tussen de Europese Economische Gemeenschap en Turkije zijn vrijgesteld

Voor aanvragen op basis van artikel 9bis Vw betaal je 357 euro sinds 1-1-2024 (343 euro van 1-1-2023 tot 31-12-2023).

Het gaat om het volgende geval: 

  • verblijfsaanvraag om humanitaire redenen bij de gemeente (in buitengewone omstandigheden)

Voor aanvragen op basis van artikel 10 Vw, artikel 10bis Vw en artikel 40ter Vw betaal je 206 euro sinds 1-1-2024 (189 euro van 1-1-2023 tot 31-12-2023).

Het gaat om de volgende gevallen: 

  • aanvraag gezinshereniging als echtgenoot of partner van een vreemdeling met verblijfsrecht van onbepaalde duur
  • aanvraag gezinshereniging als echtgenoot of partner van een vreemdeling met verblijfsrecht van bepaalde duur
  • aanvraag gezinshereniging als echtgenoot, partner of niet-gehandicapte descendent die ouder is dan achttien jaar van een Belg die zijn recht op vrij verkeer niet heeft uitgeoefend
  • aanvraag gezinshereniging als vader of moeder van een minderjarig Belgisch kind

Opgelet! De volgende personen zijn vrijgesteld

  • Artikel 10 Vw: begunstigden van de associatieovereenkomst tussen de Europese Economische Gemeenschap en Turkije, en gezinsleden van erkende vluchtelingen of subsidiaire beschermden
  •  Artikel 10bis Vw: begunstigden van de associatieovereenkomst tussen de Europese Economische Gemeenschap en Turkije
  • Artikel 40ter Vw: familieleden van een Belg die zijn recht op vrij verkeer heeft uitgeoefend

Voor aanvragen op basis van artikel 19, §2 Vw en artikel 61/7 Vw betaal je 192 euro sinds 1-1-2024 (184 euro van 1-1-2023 tot 31-12-2023).

Het gaat om de volgende gevallen: 

  • verblijfsaanvraag om naar België terug te keren na een afwezigheid van meer dan een jaar
    • Opgelet! Begunstigden van de associatieovereenkomst tussen de Europese Economische Gemeenschap en Turkije, en erkende vluchtelingen en hun gezinsleden zijn vrijgesteld
  • aanvraag voor tweede verblijf in België als langdurig ingezetene in een andere staat van de Europese Unie

Voor aanvragen op basis van artikel 60 Vw betaal je 237 euro sinds 1-1-2024 (228 euro van 1-1-2023 tot 31-12-2023).

Het gaat om het volgende geval: 

  • verblijfsaanvraag om te studeren aan een door de overheid georganiseerde, erkende of gesubsidieerde instelling voor hoger onderwijs

Voor aanvragen op basis van artikelen 61/11, 61/26, 61/25-1, 61/29-4, 61/34, en 61/45 Vw betaal je 144 euro sinds 1-1-2024 (138 euro van1-1-2023 tot 31-12-2023).

Het gaat om de volgende gevallen: 

  • verblijfsaanvraag van een vreemdeling die als onderzoeker met een gastovereenkomst aan erkende instelling een project uitvoert
  • verblijfsaanvraag als hoogopgeleid werknemer
  • aanvraag voor een gecombineerde vergunning
  • verblijfsaanvraag als seizoenarbeider
  • verblijfsaanvraag van een Intra-Corporate Transferee

Vrijstellingen

De vreemdeling die jonger dan 18 jaar is, moet nooit een retributie betalen. 

Een alleenstaand gehandicapt kind dat aan de volgende voorwaarden (cumulatief) voldoet, moet geen retributie betalen: 

  • Het kind is ouder dan 18 jaar en alleenstaand. 
  • Het vraagt gezinshereniging aan op basis van artikel 10, 10bis of 40ter Vw.
  • Het legt een attest voor van de Belgische diplomatieke of consulaire post dat het omwille van de handicap niet in de eigen behoeften kan voorzien.

De vreemdeling die als student of onderzoeker een beurs heeft en verblijf aanvraagt op basis van artikel 9, 9bis, 60, 61/7, of 61/11 Vw, moet geen retributie betalen. 

De student of onderzoeker moet een standaardformulier of een attest voorleggen van de beurs die is toegekend door één van de onderstaande instanties:

  • de Belgische Staat in het kader van Belgische ontwikkelingssamenwerking
  • de gemeenschappen, de gewesten, de provincies of de gemeenten
  • de instellingen voor hoger onderwijs, georganiseerd, erkend of gesubsidieerd op grond van de federale of gemeenschapswetgeving
  • de internationale organisaties van publiek recht waarvan België lid is
  • de bij koninklijk besluit erkende stichtingen van openbaar nut

De vreemdeling die werd toegelaten tot de procedure van hervestiging in het kader van een hervestigingsprogramma onder toezicht van het Hoog Commissariaat van de Verenigde Naties voor de Vluchtelingen (UNHCR) en die een aanvraag indient op basis van artikel 9 Vw, moet geen retributie betalen.

De staatloze vreemdelingen die voldoen aan de volgende voorwaarden (cumulatief) moeten geen retributie betalen:

  • door de familierechtbank erkend als staatloze
  • nationaliteit buiten eigen wil verloren
  • aantonen dat je in een andere staat waarmee je banden zou hebben geen wettige en duurzame verblijfstitel kan bekomen

De vreemdeling die onvermogend is en een machtiging tot verblijf aanvraagt op basis van artikel 9 Vw bij de bevoegde Belgische diplomatieke of consulaire post, moet geen retributie betalen als de volgende voorwaarden vervuld zijn (cumulatief): 

  • Bewijs door de verleende kosteloosheid voor de consulaire rechten op basis van bewezen onvermogen zoals toegestaan door de Belgische diplomatieke of consulaire post.
  • Er is geen vereiste van voldoende bestaansmiddelen voor de verblijfsaanvraag.

Erkend vluchtelingen en hun gezinsleden moeten geen retributie betalen als ze, na een afwezigheid van meer dan één jaar, een aanvraag voor een machtiging tot terugkeer indienen op basisvan artikel 19, §2 Vw (artikel 1/1 Verblijfswet).

Gezinsleden van erkend vluchtelingen en subsidiair beschermden moeten geen retributie betalen als ze gezinshereniging vragen op basis van artikel 10 Vw (artikel 1/1 Vw.). 

Familieleden van een Belg die zijn recht op vrij verkeer uitgeoefend heeft, moeten geen retributie betalen als ze gezinshereniging vragen op basis van artikel 40ter §1 Vw

Het Hof van Justitie verduidelijkte in haar arrest van 12 maart 2014 wat precies de betekenis is van 'Belgen die hun recht op vrij verkeer uitoefenen'. 

Begunstigden van de associatieovereenkomst tussen de Europese Economische Gemeenschap en Turkijemoeten geen retributiebetalenals ze een aanvraag indienen op basisvan artikel 9; 10; 10bis, of 19, §2 Vw. (artikel 1/1 Vw.). Begunstigden zijn: Turkse werknemers en zelfstandigen of dienstverrichters, en hun gezinsleden.

De beperkte vrijstelling roept vragen op naar de verenigbaarheid daarvan met de standstill-verplichting en het verbod op discriminatie in de associatieovereenkomst: 

  • Turkse werknemers of zelfstandigen die een aanvraag indienen op basis van artikel 61/7, 61/11, 61/26, 61/25-1, 61/29-4, 61/34, of 61/45 Vw., zijn volgens diezelfde wet niet vrijgesteld van retributie, terwijl hun gezinsleden die met hen gezinshereniging aanvragen (artikel 10 of 10bis Vw.) wel vrijgesteld zijn.
  • Met betrekking tot artikel 40ter Vw.: het arrest Kahveci en Inan van het Hof van Justitie van 29 maart 2012 zegt dat een Turk met dubbele nationaliteit (bv. Belgisch en Turks) en zijn familie nog begunstigden van de associatieovereenkomst kunnen zijn.

Verblijfsaanvragen zonder retributie

EU-burgers, EER-onderdanen, of Zwitsers moeten geen retributie betalen als hun verblijfsaanvraag gebaseerd is op artikel 40 Vw. Hun familieleden moet evenmin retributie betalen als ze een verblijfsaanvraag indienen op basis van artikel 40bis of 47/1 Vw. 

In alle andere gevallen moeten zij wel een retributie betalen:

  • aanvraag gezinshereniging met een Belg op basis van artikel 40ter Vw
  • aanvraag gezinshereniging met een derdelander op basis van artikel 10 of 10bis Vw
  • aanvraag humanitaire regularisatie (9bis)
  • een andere verblijfsaanvraag waarvoor retributie betaald moet worden 

Als je een visum type C aanvraagt, moet je geen retributie betalen.

Er zijn verschillende redenen waarom je een kort verblijf zou aanvragen: toerisme, kort zakenverblijf, kort verblijf met oog op het afsluiten van een huwelijk of wettelijke samenwoning...

Je moet geen retributie betalen als je een aanvraag tot internationale bescherming indient, tot toelating tot verblijf na erkenning als vluchteling (artikel 49 Vw) of tot machtiging tot verblijf na subsidiaire bescherming (artikel 49/2 Vw).

 

Je moet geen retributie betalen als je een aanvraag indient voor medische regularisatie op basis van artikel 9ter Vw.

Je moet geen retributie betalen als je een aanvraag indient voor het recht op terugkeer gedurende een jaar op basis van artikel 19, §1 Vw.

Je moet geen retributie betalen als je een aanvraag indient voor een verblijf als slachtoffer van mensenhandel of –smokkel op basis van artikel 61/2 tot 61/5 Vw.

Je moet geen retributie betalen als je een aanvraag indient voor een zoekjaar na voltooiing van je studies op basis van artikel 61/1/9 Vw.

Je moet een retributie betalen als je een visum type D op grond van een hierboven genoemd wetsartikel aanvraagt. Bijvoorbeeld: je vraagt een visum type D aan om naar België te komen op grond van artikel 9 Vw in het kader van arbeidsmigratie. 

Je moet de retributie niét opnieuw betalen wanneer je een inschrijving op de gemeente vraagt op basis van je visum type D. 

Je moet geen retributie betalen voor de verlenging of vernieuwing van je tijdelijke machtiging of toelating tot verblijf. De verlengingen of vernieuwingen gebeuren in feite op grond van artikel 13 Vw, en niet rechtstreeks op grond van bijvoorbeeld artikel 9; 10; 10bis of 58 Vw.

Je moet wél een retributie betalen voor een statuutswijziging (verandering van verblijfsreden). Zie 'Retributie voor statuutswijziging'. 

Je moet geen retributie betalen voor een aanvraag voor machtiging tot vestiging (C of K kaart) of voor de status van langdurig ingezetene in België (D of L kaart) of voor een duurzaam verblijfsrecht (E+, EU+, of F+ kaart).

Retributie voor statuutswijziging

Wie al een kort of tijdelijk verblijf in België heeft en één van de verblijfsaanvragen indient waarvoor een retributie verschuldigd is, moet ook een retributie betalen. Het kan gaan over een schakeling van kort naar lang verblijf of van de ene verblijfsreden naar de andere. 

Vaak verloopt een statuutswijziging via de procedure van artikel 25/2 van het Verblijfsbesluit. Als de wettelijke basis voor de statuutswijziging één van bovengenoemde wetsartikelen is, dan is de bijhorende retributie verschuldigd voor de nieuwe verblijfsreden die je inroept.

Hoe betaal je de retributie?

Per persoon of per aanvraag

De retributie moet in principe betaald worden per persoon. 

Als de volgende voorwaarden (cumulatief) voldaan zijn, moet de retributie niet per persoon, maar per aanvraag betaald worden: 

  • De rechtsgrond van de verblijfsaanvraag is hetzelfde. 
  • Het gaat om een verblijfsaanvraag voor zowel de vreemdeling als voor zijn echtgenoot/echtgenote of een wettelijk geregistreerd partner of voor de met hen samenwonende kinderen van minstens één van hen.

Bijvoorbeeld: bij aanvragen 9bis of bij gezinshereniging met een minderjarige (niet-vluchteling) moet het gezin het bedrag maar één keer betalen. De betaling geldt voor alle gezinsleden, ook voor de meerderjarige kinderen die in dezelfde aanvraag zijn opgenomen.

Overschrijving

De retributie moet in euro (€) betaald worden, door de aanvrager of door een derde, op de rekening van de FOD Binnenlandse Zaken, Dienst Vreemdelingenzaken.

IBAN : BE57 6792 0060 9235 BIC : PCHQBEBB Bank: BPOST NV, Muntcentrum (zonder nummer), 1000 Brussel

De persoon die de betaling uitvoert, vermeldt in de mededeling bij de overschrijving de naam en voornaam van de vreemdeling, zijn geboortedatum en nationaliteit, volgens deze structuur: "NaamVoornaamNationaliteitDDMMJJJJ".

Betalingsbewijs 

Als je een verblijfs- of visumaanvraag doet waarvoor een retributie verschuldigd is, moet je aantonen dat je die betaald hebt met een betalingsbewijs

Wat als je niet betaalt?

Kan je geen betalingsbewijs voorleggen wanneer je je verblijfsaanvraag waarvoor een retributie verschuldigd is, doet? Dan wordt je aanvraag onontvankelijk verklaard. 

Bij een volledig onbetaalde retributie verklaart de bevoegde overheid de visumaanvraag onontvankelijk. Je krijgt een bijlage 42.

Bij een gedeeltelijk betaalde retributie moet de bevoegde overheid vragen om het resterende bedrag te betalen binnen 30 dagen. Je krijgt dan een bijlage 43. Als je niet betaalt binnen 30 dagen, verklaart de bevoegde overheid de aanvraag onontvankelijk. Je krijgt dan een bijlage 42.